Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών

Μονοπάτια ΕνορίαςΣυμβαίνει συχνά να περνάμε από δρόμους και πολυσύχναστες οδούς της γειτονιάς μας, να γνωρίζουμε τις ονομασίες τους αλλά όχι και την ιστορία τους. Συνήθως τα ονόματα των οδών δίδονται από πρόσωπα της ελληνικής μυθολογίας, ιστορικές προσωπικότητες, πολιτικούς, στρατιωτικούς, λογοτέχνες και επιστήμονες. Έτσι, και εμείς σε μία προσπάθεια να γνωρίσουμε καλύτερα τους δρόμους της ενορίας μας θα επιχειρήσουμε μία ιστορική αναζήτηση στα ιστορικά πρόσωπα και την προσφορά τους στην πατρίδα, συντάσσοντας το παρόν οδωνυμικό της ενορίας, ως μία ελάχιστη προσφορά στα πρόσωπα αυτά που τιμήθηκαν ονοματοδοτώντας οδούς και δρόμους, για να έλθουμε σε μία πρώτη γνωριμία με την ιστορία και την εθνική μας αυτογνωσία.

  • Βότσης: Νικόλαος Βότσης (1877- 1934), ναύαρχος από την Ύδρα. Συμμετείχε στους αγώνες του έθνους, από την επανάσταση της Κρήτης το 1896 ως την Μικρασιατική Καταστροφή. Έγινε θρύλος για την ηρωική του πράξη να τορπιλίσει το τουρκικό θωρηκτό Φεχτή μπουλέν μέσα στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης την νύχτα της 18ης-10-1912.
  • Γεωργιάδης Σταμάτιος: αρχηγός στρατιωτικού σώματος, χιλίαρχος. Συμμετείχε στην απελευθρωτική εξέγερση της Σάμου υπό τον Λογοθέτη εναντίον των Τούρκων το 1821.
  • Δαγκλής: Παναγιώτης Δαγκλής (1853-1924), στρατιωτικός και πολιτικός. Διετέλεσε καθηγητής και διοικητής της Σχολής Ευελπίδων, αρχηγός ΓΕΣ (1912) και αρχηγός του στρατού της Ηπείρου. Αποστρατεύθηκε με τον βαθμό του αντιστρατήγου (1915) και ασχολήθηκε με την πολιτική. Βουλευτής Ιωαννίνων, υπουργός Στρατιωτικών, και μέλος της Τριανδρίας στην κυβέρνηση της Θεσσαλονίκης (1916-1919), μαζί με τον Ελ. Βενιζέλο και τον Κουντουριώτη. Διετέλεσε αρχιστράτηγος του ελληνικού στρατού στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
  • Δαιμονογιάννης: όνομα αριστοκρατικών βυζαντινών οικογενειών της Κρήτης. Ο γνωστότερος είναι ο Νικόλαος Δαιμονογιάννης, πρωτεργάτης της κρητικής εξεγέρσεως του 1228-1230 κατά των Φράγκων κατακτητών.
  • Κ. Δεμερτζής: Κων/νος (1876-1936), νομικός, πολιτικός και πανεπιστημιακός καθηγητής. Γεννήθηκε στην Αθήνα. Διετέλεσε καθηγητής της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών με σημαντικό επιστημονικό έργο. Πρωτοεξελέγη βουλευτής το 1910 με το Κόμμα των Φιλελευθέρων του Βενιζέλου, και αργότερα υπήρξε βουλευτής και υπουργός σε διάφορες βενιζελικές κυβερνήσεις. Το 1928 απεσύρθη από την πολιτική και αφιερώθηκε αποκλειστικά στα πανεπιστημιακά και καθηγητικά του καθήκοντα.
  • Ζερβουδάκης: Παναγιώτης, Κρητικός οπλαρχηγός και αγωνιστής του 1821. Έλαβε μέρος στις μάχες της περιοχής του Ρεθύμνου και του Μυλοποτάμου, και πρωταγωνιστής στην απελευθέρωση της Σητείας.
  • Ζυμπρακάκης: Ιωάννης Ζυμβρακάκης (1818-1913), στρατιωτικός από την Κρήτη. Το 1861 φυλακίσθηκε για συνωμοσία κατά του βασιλέως Όθωνος. Πολέμησε στην Κρητική Επανάσταση (1866), και εν συνεχεία έγινε διοικητής της Σχολής Ευελπίδων. Αποστρατεύθηκε με τον βαθμό του υποστρατήγου.
  • Κόρακας: Μιχαήλ Κόρακας (1797- 1889), αγωνιστής από την Κρήτη, έλαβε μέρος στην Επανάσταση του 1821. Διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στις κρητικές επαναστάσεις του 1841, 1858 και 1866.
    Σωτήριος Κροκιδάς: πολιτικός των αρχών του 20ου αι. διετέλεσε αντιπρόεδρος κυβερνήσεως και υπουργός εσωτερικών και για πολύ λίγο πρωθυπουργός στην επαναστατική κυβέρνηση του 1922-1923 που προέκυψε από τις κινήσεις των στρατιωτικών Στυλ. Γονατά και Νικ. Πλαστήρα μετά την μικρασιατική καταστροφή που ανέτρεψε την παλαιά κυβέρνηση, εξώρισε τον βασιλέα , και καταδίκασε σε θάνατο τους πρωταιτίους της ήττας του 1922 (΄΄Δίκη των Εξ΄΄).
  • Κυριακός Αγκωνίτης: (1391- 1452), Ιταλός λόγιος και περιηγητής, από την Ανκόνα. Ταξίδευσε ως την Κωνσταντινούπολη και την Αίγυπτο. Γνώστης της ελληνικής γλώσσας και λάτρης του ελληνικού πολιτισμού, συνέλεξε αρχαία νομίσματα και ελληνικά χειρόγραφα. Πολύτιμες για τις πληροφορίες που κατέγραψε για τον ελλαδικό χώρο και τα αρχαία ελληνικά μνημεία, τα οποία απεικόνισε σε σχέδια όπως εσώζοντο την εποχή του, είναι οι περιηγητικές του σημειώσεις.
  • Λεόντιος Πιλάτος: ελληνικής καταγωγής λόγιος από την Καλαβρία, μαθητής του μοναχού Βαρλαάμ. Έζησε τον 14ο αι. και συνέβαλε στην αναγέννηση της μελέτης των ελληνικών γραμμάτων. Φίλος του Ιταλού ποιητή Βοκκάκιου, δίδαξε στην Φλωρεντία ως καθηγητής της έδρας της αρχαίας ελληνικής φιλολογίας στην Φλωρεντινή Ακαδημία.
  • Μωραϊτίνης: Αριστείδης Μωραϊτίνης (1806-1875), δικαστικός και πολιτικός. Διετέλεσε πρόεδρος εφετών στην πρώτη ελληνική πρωτεύουσα του Ναυπλίου, και κατόπιν στην Αθήνα. Πρόεδρος του Αρείου Πάγου (1861). Χρημάτισε για ένα δίμηνο υπηρεσιακός πρωθυπουργός (1868).
  • Παλάσκας: Χρήστος Παλάσκας (1780-1822), αγωνιστής του 1821 από το Σούλι, συμμετείχε στους αγώνες των Σουλιωτών εναντίον του Αλή Πασά των Ιωαννίνων (1800-1803). Μετά την ήττα των Σουλιωτών κατέφυγε στην Κέρκυρα. Με την έναρξη του 1821 συμμετείχε ενεργά στην Επανάσταση. Το 1822 ανέλαβε την αρχηγία της ανατολικής Στερεάς. Σκοτώθηκε σε ενέδρα.
  • Κυριακός: καθηγητής του περασμένου αιώνος της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών
  • Παπαναστασίου: Αλέξανδρος Παπαναστασίου (1876-1936), πολιτικός από την Τρίπολη, βαθιά δημοκρατικός και προοδευτικός. Ετάχθη υπέρ της αβασίλευτης δημοκρατίας και της διαβαλκανικής συνεργασίας. Αρχηγός του κόμματος Δημοκρατική Ένωση, χρημάτισε κατ’ επανάληψιν υπουργός στις κυβερνήσεις Βενιζέλου, και δύο φορές πρωθυπουργός (1922 και 1935). Το 1922 ανεκήρυξε το πολίτευμα της Ελλάδος ως αβασίλευτη προεδρική δημοκρατία.
  • Παρασκευόπουλος: Λεωνίδας Παρασκευόπουλος (1860-1936), στρατιωτικός. Έλαβε μέρος στον ατυχή ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897 και στους Βαλκανικούς Πολέμους (1912-1913). Το 1916 ήταν διοικητής του Γ’ Σώματος Στρατού στην Θεσσαλονίκη και προσχώρησε στο κίνημα Βενιζέλου. Έλαβε μέρος στην Μικρασιατική εκστρατεία (1919-1920) ως αρχιστράτηγος. Αποστρατεύθηκε ως βενιζελικός το 1920.
  • Πετροπουλάκης: Κρητικός αντιπλοίαρχος, συμμετείχε ως μέλος της Επαναστατικής Επιτροπής του στρατιωτικού κινήματος των Στυλ. Γονατά και Νικ. Πλαστήρα, που μετά την καταστροφή του 1922 ανέτρεψε την κυβέρνηση Δ. Γούναρη και οδήγησε στην Δίκη των Εξ και την εκτέλεσή τους; ως υπευθύνων για την μικρασιατική τραγωδία.
  • Πρωτοπαπαδάκης: Πέτρος Πρωτοπαπαδάκης (1859-1922), πολιτικός μηχανικός και πολιτικός άνδρας. Διηύθυνε τις εργασίες για την διάνοιξη του Ισθμού της Κορίνθου (1890). Πρωτοεξελέγη βουλευτής το 1902. με την επικράτηση του Βενιζέλου το 1917 εξορίστηκε ως αντιβενιζελικός στην Ιταλία. Διετέλεσε υπουργός Οικονομικών στις κυβερνήσεις Δ. Γούναρη (1921-1922), και για σύντομο διάστημα πρωθυπουργός, την περίοδο που κατέρρευσε το ελληνικό μέτωπο στην Μικρά Ασία και κατελήφθη η Σμύρνη από τους Τούρκους. Θεωρήθηκε συνυπεύθυνος κατά την Δίκη των Εξ για την μικρασιατική καταστροφή και εκτελέσθηκε τον Νοέμβριο του 1922. Ο πατέρας υπήρξε οπλαρχηγός στην κρητική εξέγερση κατά την Επανάσταση του 1821.
  • Σούτσος: Παναγιώτης Σούτσος (1806-1868). Ποιητής, συμμετείχε στο 1821 και διετέλεσε γραμματέας του Γ. Καραϊσκάκη. Μετά το τέλος της Επαναστάσεως χρημάτισε γενικός γραμματέας του Συμβουλίου της Επικρατείας. Θεωρούσε την καθαρεύουσα ως την μόνη αξιοπρεπή γλώσσα για τους Έλληνες. Τις αρχαϊστικές γλωσσικές του απόψεις στήριξε με άρθρα και με το λογοτεχνικό και ποιητικό του έργο.
  • Σπηλιάδης: Νικόλαος Σπηλιάδης (1785- 1862), μέλος της Φιλικής Εταιρείας. Καταγόταν από την Τρίπολη. Εργάσθηκε στην Κωνσταντινούπολη ως εμποροϋπάλληλος και το 1816 στην Οδησσό μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία. Με την έναρξη της Επαναστάσεως ήρθε στην Ελλάδα. Διετέλεσε γραμματέας της Πελοποννησιακής Γερουσίας (1822), γενικός γραμματέας του εκτελεστικού (της επαναστατικής ελληνικής κυβερνήσεως), και γραμματέας της Επικρατείας επί Καποδίστρια. Επί βαυαροκρατίας εξεδιώχθη, για να επανέλθει αργότερα. Συνέγραψε Απομνημονεύματα που αποτελούν πολύτιμη ιστορική μαρτυρία για το 1821 και το νεοσύστατο ελλαδικό κράτος.
  • Τερτίπης: Κωνσταντίνος πολιτικός, διετέλεσε υπουργός Γεωργίας στην κυβέρνηση Δ. Γούναρη το 1921.
  • Τζιβανόπουλος: Σωκράτης Τζιβανόπουλος (`836-1898), ιστορικός και φιλόσοφος, καθηγητής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 1881 εξελέγη βουλευτής Κυνουρίας . συνέγραψε ιστορικά έργα και μετέφρασε το ΄΄Λεξικόν των ελληνικών και ρωμαϊκών αρχαιοτήτων΄΄ του Σμιθ.
  • Τσουδερός: Εμμανουήλ Τσουδερός (1882-1956), οικονομολόγος και πολιτικός από το Ρέθυμνο. Βουλευτής Κρήτης, αντιπρόεδρος της Κρητικής Συνελεύσεως, διοικητής της Εθνικής Τραπέζης και της Τράπεζας της Ελλάδος (1931-1939). Διετέλεσε κατ’ επανάληψιν βουλευτής και υπουργός οικονομικών. Πρωθυπουργός της εξόριστης ελληνικής κυβερνήσεως κατά την διάρκεια της Κατοχής (1941-1944), αντιπρόεδρος της κυβερνήσεως Σοφούλη (1945), υπουργός και αντιπρόεδρος σε δημοκρατικές κεντρώες κυβερνήσεις Πλαστήρα (1950) και Βενιζέλου (1951), εν συνεχεία προσχώρησε στον Ελληνικό Συναγερμό του Παπάγου, στην κυβέρνηση του οποίου υπήρξε υπουργός. Ο προπάππος του υπήρξε οπλαρχηγός κατά την κρητική εξέγερση στην Επανάσταση του 1821.
  • Χάλης: οικογένεια Κρητικών οπλαρχηγών, τα τρία αδέλφια Βασίλειος, Στέφανος και Ιωάννης, με ενεργό συμμετοχή στην κρητική εξέγερση κατά την Επανάσταση του 1821, και περιοχή δράσεως τα Χανιά, και τις επαρχίες Κισσάμου και Σελίνου.
  • Χορτάτζης: Γεώργιος Χορτάτζης (16ος-17ος αι.). Σημαντικός εκπρόσωπος της κρητικής λογοτεχνικής σχολής. Ποιητής από το Ρέθυμνο. Έζησε επί Βενετοκρατίας και συνέγραψε σε δημώδη γλώσσα την τραγωδία Ερωφίλη, την κωμωδία Κατσούρμπος και το δράμα Πανώρια ή Γύπαρις.
  • Χρηστίδης: Δημήτριος Χρηστίδης (1799-1877), πολιτικός Συμμετείχε στο 1821, έλαβε μέρος στην πρώτη πολιορκία του Μεσολογγίου (1822). Διετέλεσε γραμματέας της ελληνικής κυβερνήσεως στο Ναύπλιο, και υπουργός Εσωτερικών (1843-1849) και Οικονομικών (1850-1853) ως μέλος του φιλογαλλικού κόμματος του Κωλέττη, και πάλιν αργότερα υπουργός οικονομικών (1870-1872).